شگفتیهای دنیای پرواز هرگز تمامی ندارد و چشمانداز پیشروی آن هر روز وسیعتر و جذابتر میشود. به خصوص در این زمان که هواپیماهای غولپیکر از طولانیترین استخرهای المپیک، سنگینترین تانکها و حتی یک ساختمان پنج طبقه، درازتر، سنگینتر و بلندتر هستند. با ما همراه باشید تا با غولپیکرترین هواپیماها در طول تاریخ پرواز بشر آشنا شوید.
آنتونوف آن-۲۲۵ میریا (Antonov An-225 Mriya)
از ابعاد مختلف هواپیمای آنتونوف آن-۲۲۵ را باید بزرگترین هواپیمای دنیا دانست که تنها یک فروند از آن ساخته شده است. مرکز طراحی آنتونوف در دهه ۱۹۸۰ در کشور اوکراین که آن زمان بخشی از خاک اتحاد جماهیر شوروی محسوب میشد، طراحی و ساخت این هیولای پرنده بارکش را انجام داد.
این غول بالدار برای حمل فضاپیمای بوران شوروی طراحی و ساخته شد. فضاپیمای بوران را میتوان نسخه روسی شاتل فضایی ایالات متحده، به علاوه راکتهای تقویتکننده انرجیا (Energia rocket boosters) به حساب آورد. اما بعد از توقف برنامههای فضایی اتحاد جماهیر شوروی با انجام برخی تغییرات و تعمیرات خاص بر روی آن، بار دیگر برای استفاده در زمینههای مختلف مورد بهرهبرداری قرار گرفت.
آنتونوف آن-۲۲۵ سنگینترین هواپیمایی است که تاکنون ساخته شده و حداکثر وزن پروازش به ۷۱۰ تن میرسد. رکورد حمل بار توسط آن بیش از ۵۵۹۵۸۰ پوند (حدود ۲۵۴۰۰۰ کیلوگرم) و برای بار یک تیکه به ۴۱۸۸۳۰ پوند (حدود ۱۹۰۰۰۰ کیلوگرم) میرسد. همچنین فاصله بین دو بال این هیولای شگفت انگیز که از هر پرنده و هواپیمایی در طول تاریخ سیاره زمین بیشتر است، به ۲۹۰ فوت (حدود ۸۹ متر) میرسد. این هیولای تمام عیار را شش موتور توربوفن Progress D-18T بیست تنی از زمین بلند میکنند.
آیرو اسپیسلاینز سوپر گوپی (Aero Spacelines Super Guppy)
ماهی کوچک گوپی شاید یک شکار باشد اما هواپیمای سوپر گوپی یک هیولاست. این هواپیمای خپل، از خدمت در تمامی شرکتها بازنشسته شده است به جز یکی: ناسا. آژانس فضایی ایالات متحده ابعاد سوپر گوپی را برای انتقال و جابهجایی فضاپیماها و قطعات موشک بسیار مناسب تشخیص داده است.
ایده طرح اولین سوپرگوپی، از ترکیب طرح بدنه یک بالون و هواپیمای بوئینگ سی – ۹۷ استراتوفرایتر گرفته شده است و اولین پرواز آن بر فراز آسمان در سال ۱۹۶۵ انجام گرفته است. این هواپیمای باری توربوپراپ (موتور هواپیمای ATR 72 تهران – یاسوج نیز از همین سری توربوپراپ بود) با هواپیمای باری پهنپیکر ایرباس بلوگا که آن نیز برای انتقال بارهای بسیار حجیم و بزرگ ساخته شده است، جایگزین گردید اما ناسا همچنان به استفاده از سوپر گوپی تاکید دارد، ظاهرا ناسا عاشق سوپر گوپی است و تا زمانی که باعث مرگ کسی نشود به این کار ادامه خواهد داد.
گلکسی سی–۵ لاهید (Lockheed C-5 Galaxy)
گلکسی سی–۵، بزرگترین هواپیمای باری نظامی ارتش ایالات متحده است که به صورت عملیاتی مورد استفاده قرار میگیرد و قادر به حمل حدود ۱۳۵ تن بار است. این هواپیما مدتی بازنشسته شده بود اما با اعلام رسمی ارتش آمریکا بار دیگر در ماه می سال ۲۰۱۷ به خدمت فراخوانده و فعالیت خود را از سر گرفت.
گلکسی سی–۵ دارای محفظه باری با قابلیت حمل دو تانک آبرامز ام-یک یا ۱۶ خودروی هاموی (Humvee) یا سه هلیکوپتر بلکهاوک (Black Hawk) است. این گروهبان گارسیای ارتش آمریکا قادر است بدون بار و سوخت گیری مجدد تا ۷۰۰۰ مایل (حدود ۱۱۲۶۵ کیلومتر) را پرواز کند که باعث شده رکورد دور پروازترین هواپیمای نظامی جهان را از آن خود کند. در حقیقت هر زمان که نیروی هوایی ارتش آمریکا نیاز دارد تا به سرعت حجم بسیار زیادی از تجهیزات با وزن بالا را انتقال دهد، گلکسی سی–۵ به کمک میآید.
بوئینگ ۷۴۷ دریملیفتر (Boeing 747 Dreamlifter)
در دهه اول قرن بیست و یکم، بوئینگ به این نتیجه رسید که برای تامین، تجهیز و حمل و نقل قطعات مورد نیاز هواپیمای ۷۸۷ دریملاینر در حجم بالا، نیاز به یک هواپیمای باری بزرگ دارد که بتواند به تمام نقاط دنیا پرواز داشته باشد. خب راه حل بسیار ساده بود و بایستی بزرگترین هواپیمای باری دنیا را میساختند؛ به همین راحتی ۷۴۷ باری سفارشی برای حمل بار به دور و اطراف، طراحی و ساخته شد!
دریملیفتر با ۶۵۰۰۰ فوت مکعب (حدود ۱۸۴۰ مترمکعب)، بزرگترین محفظه حمل بار در بین هواپیماهای دنیا را داراست که این میزان سه برابر گنجایش هواپیمای بوئینگ ۴۰۰-۷۴۷ اف فریگتر (Boeing 747-400F Freighter) است. چهار فروند از دریملیفتر ساخته شده که رکورد طولانیترین حمل بار را نیز از آن خود کردهاند و قادرند تا ۱۲۵ تن محموله را بارگیری و حمل کنند.
آنتونوف آن–۱۲۴ روسلان (Antonov An-124 Ruslan)
یکی دیگر از هیولایهای ساخته شده توسط مرکز طراحی آنتونوف در اوکراین تحت اداره اتحاد جماهیر شوروی سابق، آنتونوف آن – ۱۲۴ روسلان است که امروزه توسط نیروی هوایی ارتش روسیه مورد استفاده قرار میگیرد و بزرگترین هواپیمای نظامی دنیا محسوب میشود.
آنتونوف آن–۱۲۴ روسلان (که ناتو آن را به نام کندور میشناسد) تقریبا به مدت ۳۰ سال تا ۱۹۸۴ به عنوان بزرگترین و سنگینترین هواپیمای باری دنیا نیز محسوب میشد تا اینکه جانشین غولپیکرتر، یعنی آنتونوف آن–۲۲۵ از راه رسید و سرانجام در سال ۲۰۱۱ نیز، بوئینگ ۷۴۷–اف ۸ از رکورد روسلان عبور کرد.
توانایی بارگیری آنتونوف آن–۱۲۴ بیش از ۱۶۵ تن گزارش شده که از گلکسی سی–۵ ارتش آمریکا بسیار بیشتر بوده اما شعاع پروازیاش کوتاهتر است. به لطف مهندسان کارکشته روسی، آنتونوف آن–۱۲۴ هنوز هم قادر به پرواز و در حال خدمت به ارتش روسیه و انجام ماموریتهای هوایی است.